معرفی دفتر
آشنایی با پرندگان
آشنایی با بیماری های طیور
آشنایی با واکسن های طیور
آشنایی با امنیت زیستی مرغداری
آشنایی با اصول پرورش پرندگان
آشنایی با بیماری های زنبور عسل
آشنایی با بیماری های کرم ابریشم
تلفن: 021-88953400-3
ایمیل: info@ivo.ir
کد پستی: 1431684965
ريكتز
ريكتز (Rikets)
 
تعريف
معمولاً كمبودهاي تغذيه اي ناشي از فقدان يا عدم تعادل كلسيم ، فسفر و ويتامين D3 در طيور را ريكتز مي نامند ، ولي عده اي ترجيح مي دهند كه ريكتز را به كمبودهاي ناشي از كافي نبودن فسفر و ويتامين D3 محدود نمايند .
كمبود ويتامين D3 و فسفر در چند هفته اول زندگي جوجه هاي ماكيان و بوقلمون ،‌ متداولتر است. كمبود كلسيم معمولاً در پرندگان جوان در همان سنين يا در بالغهاي تخمگذار ، رخ مي دهد.
 
نشانه هاي باليني
در گله هاي جوان و در حال رشد ، پرندگان مبتلا لنگش داشته ، به دشواري راه مي روند و به كندي رشد مي كنند.
ممكن است انتهاي استخوانهاي بلند افزايش حجم حاصل نمايد كه اين حالت بخصوص در مفاصل خرگوشي قابل ملاحظه مي باشد . پرندگان اغلب در حالت چمباتمه زدن استراحت
 مي كنند.
 
نشانه هاي كالبد گشايي
در پرندگان جوان ، استخوانها نرم و قابل انعطاف هستند و غالباً اپي فيز استخوانهاي بلند، افزايش حجم مي يابد. دنده ها در محل اتصال با ستون مهره ها برجستگي قابل ملاحظه اي دارند. دنده ها ضخيم و تقريباً خميده مي شوند، به طوري كه فقسه صدري به طور جانبي پهن مي گردد. منقار نرم و انعطاف پذير مي شود و براحتي خميده يا كج مي گردد . غدد پاراتيروئيد اغلب به طور مشخصي بزرگ مي شوند.
 
تشخيص بيماري
در پرندگان جوان جراحات بيماري، نشانه هاي باليني و سن پرنده در تشخيص مفيد مي باشند . نرم شدن منقار و برجستگي دنده ها تقريباً مختص اين بيماري هستند . نرم شدن منقار را مي توان براحتي با خم كردن آن مشخص نمود .
 
كنترل و پيشگيري
جيره متعادلي با مقادير كافي كلسيم ، فسفر و ويتامين D3 مصرف كنيد . مي توان آنتي اكسيدان هاي شيميايي (سانتوكوئين ، اتوكسي كوئين و BHT) را براي كمك به حفظ ويتامين D3 به جيره اضافه كرد. جيره بايد متناسب با سن، نوع گله و توليد آن با دقت تهيه شود .توجه داشته باشيد كه طيور به ويتامين D3 نياز دارند و اين شكل از ويتامين ، با ويتامين D2 كه اغلب در تغذيه ساير حيوانات به كار مي رود متفاوت است .
 
درمان
جيره را متناسب با سن و ميزان توليد گله تهيه كنيد . اگر جيره ، از نظر ويتامين D3 كمبود دارد ، بهتر است ويتامين D3 را به ميزان 3 برابر مقدار عادي براي يك دوره 2 تا 3 هفته اي اضافه نماييد. پسي از آن يك جيره متعادل با مقادير معمول توصيه شده بدهيد.
در مرغهاي تخمگذاري كه در اثر كمبود كلسيم ، فلج يا زمين گير شده اند ، مي توان براي مدت چند روز ، روزي يك گرم كربنات كلسيم در كپسولهاي ژلاتيني به آنها داد .
 
منبع مورد استفاده : راهنماي بيماري هاي طيور ، تاليف سي اي وايتمن و اي اي بيكفورد ، ترجمه آقايان دكتر محمد حسين بزرگمهري، دكتر بهرام شجاعدوست، دكتر عليرضا اكبري، دكتر غلامعلي كليدري، دكتر نريمان شيخي، انتشارات سازمان اقتصادي كوثر، چاپ اول،تهران ، 1375.
 
دانلود فایل
كمبود ويتامين A

كمبود ويتامين A
 
وقوع بيماري
    واگيري هاي زيادي از كمبود ويتامين A ، در پرندگان جوان و معمولاً در جوجه هاي ماكيان يا بوقلمون در سنين 1 تا 7 هفتگي ، رخ مي دهد . واگيري هاي ديگري نيز در نيمچه ها يا مرغ ها به وقوع مي پيوندد .
بيشتر جيره هاي طيور داراي مقداري پودر يونجه يا ذرت زرد تازه مي باشند ،‌كه هر دوي آنها از منابع غني ويتامين A محسوب مي شوند . اگر جيره ها فاقد پودر يونجه باشند و همچنين اگر ذرت مانده (انبارشده) مورد استفاده قرار گيرد ، ممكن است در جيره كمبود ويتامين A پديد آيد مگر اينكه مكمل ويتامين A به جيره افزوده شود .
 
نشانه هاي باليني
الف- در پرندگان جوان
برحسب مقدار ذخيره ويتامين A در تخم و مقدار موجود در غذا ، نشانه هاي بيماري در 1 تا 7 هفتگي ظاهر مي گردند . ابتدا توقف رشد ، بي حالي و عدم تعادل خفيفي وجود دارد . تاج و ريش ممكن است رنگ پريده باشند .
ب - در مرغهاي تخمگذار
براي ظهور نشانه هاي بيماري ، بايد قبلاً كمبود ويتامين A به مدت 2 تا 5 ماه وجود داشته باشد . كاهش توليد تخم مرغ و غير اقتصادي شدن گله به عنوان اولين نشانه هاي بيماري بروز مي كنند.
 
نشانه هاي كالبد گشايي
1 – در پرندگان جوان پلك ها ملتهب مي باشند و اغلب بوسيله اكسوداي چسبناكي به هم مي چسبد . ممكن است مقدار زيادي اورات در حالب ها ، كليه ها و بورس فابريسيوس وجود داشته باشد .
2 – در تخمگذارها ، جراحاتي مانند جوش چركي ( پوستول) به قطر 1 تا 3 ميلي ليتر در مخاط دهان ، حلق ، مري و گاهي چينه دان ايجاد مي شود . اغلب اكسوداي موكوئيدي در مجاري بيني وجود دارد . سينوس ها و كيسه هاي ملتحمه حاوي اكسوداي موكوئيدي يا پنيري مي باشند .
 
تشخيص
ممكن است مطالعه دقيق فرمول به كار رفته براي ساخت جيره بيانگر كمبود احتمالي ويتامين A باشد ، ضمناً مشاهده نشانه هاي بيماري مي توان ما را به وقوع بيماري مشكوك سازد.
 
كنترل و پيشگيري
بوسيله خوراندن جيره اي با ميزان كافي ويتامين A پيشگيري به سادگي انجام مي شود .
 
درمان
با افزودن مكمل ويتامين A قابل حل در آب ، به آب آشاميدني گله هاي مبتلا ، آنها را درمان كنيد. مكملي از ويتامين A پايدار را به ميزان 2-4 برابر مقدار معمول تقريباً به مدت 2 هفته به جيره اضافه كنيد و سپس پرندگان را با يك جيره تنظيم شده در سطح نرمال تغذيه نماييد .

منبع مورد استفاده : راهنماي بيماري هاي طيور ، تاليف سي اي وايتمن و اي اي بيكفورد ، ترجمه آقايان دكتر محمد حسين بزرگمهري، دكتر بهرام شجاعدوست، دكتر عليرضا اكبري، دكتر غلامعلي كليدري، دكتر نريمان شيخي، انتشارات سازمان اقتصادي كوثر، چاپ اول، تهران ، 1375.
دانلود فایل
كمبود گروه ويتامين هاي B

كمبود گروه ويتامين B

اين ويتامينها در بافت هاي گياهي و حيواني و مخمرها و باكتريها موجود مي باشد .غذاي طيور بعلت عدم وجود موادي مثل مخمر از نظر وجود ويتامين B فقير مي باشد و چون ميزان ذخيره شدن اين ويتامين در بدن كم مي باشد و حداكثر بيش از 2-1 هفته باقي نمي ماند بنابراين بايد بطور دستي به غذا اضافه شود .

علاوه بر وجود اين ويتامينها بميزان كافي در غذا كمبود آنها در اثر عوامل زير نيز ظاهر مي گردد .
1 – آنتي ويتامينهايي كه از عمل ويتامينهاي B جلوگيري مي كنند .
بعلت اينكه ساختمان و تركيب اين مواد مشابه ويتامين B بوده مي توانند جايگزين آنها گردند .مثل تيامين و پري تيامين (Pyrithiamin) ريبو فلاوين و آرابوفلاوين (Araboflavin) و مثلاً آمپروليوم بعنوان آنتي ويتامين B1 عمل كرده و يا سولفاميدها كه بعنوان ضد اسيد پاراآمينوبنروئيك كه سازنده اسيد فوليك مي باشند و يا پيري متامين دياوريدين كه ضد اسيد فوليك مي باشند تماماً باعث ايجاد كمبود اين ويتامينها مي گردند .
2 – ازبين رفتن فلور طبيعي سازنده ويتامين B موجود در روده ها در اثر درمان داروئي در طيور كلي باسيل و لاكتوباسيلها در ميزان ويتامين B موثرند .كلي باسيلها سازنده ويتامين B و لاكتوباسيلها مصرف كننده آن مي باشند .
3 – اسهال و تورم روده و عفونتها كه باعث عدم جذب مواد غذايي از روده ها مي گردند و باعث كمبود ويتامين مي گردند .

بطور كلي كمبود ويتامين B يا عدم رشد و توليد و خرابي بافتهايي كه بميزان زياد به آن احتياج دارد همراه است .جراحات در پوست، موكوس، مغز استخوان، مغز و اعصاب و عضلات مشاهده ميگردند . جراحات پوستي بعلت كاهش توليد هرمني و آنزيمي ايجاد مي گردند .توليد پادتن ها كم شده و مقاومت به بيماري ها كاهش مي يابد و در نتيجه باعث شدت بيماريهاي عفوني مي گردند .ويتامين گروه B حتي اگر بمقدار خيلي زياد نيز مصرف شوند سمي نيستند .
 
الف –ويتامين B1

اين ويتامين بنامهاي ضد بربري ويتامين (Thiamine) نيزناميده مي شود و به مقدار زياد در علوفه جوان، شير، سبوس گندم و برنج و مخمر آبجو وجود دارد.اين ويتامين بمقدار زياد نسبت به حرارت حساس است .ميزان مورد احتياج اين ويتامين درطيور در حالت عادي و استرس 2 ميليگرم در هر كيلو غذا مي باشد .مصرف آمپروليوم بميزان 5/0 تا 2 درصد باعث كاهش اين ويتامين گرديده و تياميناز موجود در گوشت ماهي خام باعث كاهش آن مي گردد .

علائم كمبود ويتامين B1
اختلال در عمل مغز و اعصاب كه در طيور تورم سراسري اعصاب (Polyneuritis) را بوجود مي آورد .در اين حالت فلج عضلات ظاهر شده كه از انگشتان شروع مي شود .جوجه روي پاها نشسته، سر روي گردن به طرف عقب كشيدهمي شود و حالتي را بنام ستاره نگري (Star-Gazing) را بوجودمي آورد .لرزش شديد سر در اثر تورم اعصاب نيز گاهي ديده مي شود .
تحليل عضلات قلب و اتساع دهليزها گاهي مشاهده مي شود .غدد فوق كليوي بزرگ شده گاهي آثار خيز در پوست ديده مي شود. تحليل بيضه ها وگاهي معده و روده ها بوجود مي آيد .كاهش توليد تخم مرغ در مرغان بالغ و پايين آمدن ميزان جوجه درآوري و افزايش غير طبيعي هاي جنيني از علائم كمبود ويتامين است .در اثر كاهش متابوليسم مواد قندي كاهش درجه حرارت بدن ظاهر مي گردد .

جهت درمان از ويتامين هاي تجارتي استفاده مي شود .
 
ويتامين B2
ريبو فلاوين (Riboflavin)

اين ويتامين كه بيشتر در علوفه سبز وجود دارد در برابر اشعه ماوراء بنفش بسيار حساس مي باشد .ويتامين B2 توسط تخم مرغ به جنين رسيده و در نتيجه خاصيه جوجه درآوري را افزايش مي دهد و براي اين منطور 5/7 ميليگرم اين ويتامين در هر كيلوگرم غذا مورد نياز است و حداقل ميزان لازم براي رشد جوجه هاي 4 ميليگرم در كيلوي غذاست .جذب اين ويتامين در بدن از روده ها بوده مازاد آن از راه ادرار دفع مي گردد .ريبوفلاوين در تمام مراحل تنفسي از راه آنزيمهاي مربوطه دخالت دارد .

علائم كمبود ريبوفلاوين
كمبود اين ويتامين باعث كندي رشد، ضعف، ايجاد پوسته روي پلك و اطراف دهان، اسهال و فلج پنجه پا (Curled Toe Parealysis) در جوجه مرغ و بوقلمون (13) تاسن سه هفتگي كه با جيره ناكافي از لحاظ اين ويتامين تغذيه شده اند مي گردد .در اين حالت پنجه ها بطرف پايين و داخل پيچ خورده وزن بدن اساساً بوسيله مفاصل خرگوشي تحمل مي شود .در نتيجه جوجه ها بي ميل به حركت بوده و در اثر كندي رشد و لاغري تلف مي شوند .فلج پنجه پا ممكن است در تعداد كمي از جوجه ها ظاهرشود درحالي كه ممكن است تعداد بيشتر علائم فلج و راه رفتن روي مفصل خرگوشي بدون پيچش مشخص پنجه را نشان دهند (29) .اين حالت گاهي با حالتي كه اغلب بخاطر پرورش در روي كف خاكي و سخت و نور زياد لامپ بروز ميكند و بنام تغيير شكل پنجه پا (Grooked Toe Deforming) ناميده مي شود اشتباه شود .در اين حالت پنجه ها به اطراف پيچ خورده كه در اثر بدشكل گرفتن استخوانهاي پنجه و انتهاي انگشتي تارس و متاتارس بوده و جوجه روي پا راه مي رود .
درروي لاشه استحاله بدونه اعصاب شبكه بازوئي و سياتيك و محل اتصال اعصاب به عضلات و داخل خود عضلات مشاهده مي شود .عصب مبتلا متورم بوده و به سه تا چهار برابر اندازه طبيعي رسيده و رنگ آن متمايل به زرد مي شود .
اگر خرابي بافت عصبي تاحدي باشد كه قابل برگشت باشد با مكمل هاي محتوي ريبوفلاوين درمان مي شوند و در حالات خفيف بخصوص در موقعيكه جوجه ها روي بستر پرورش مي يابند و ريبوفلاوين مدفوع در اختيار آنهاست بدون درمان بهبود مي يابند .

غير طبيعي هاي جنيني
علائم كمبود ريبولاوين در بالغين كمتر متداول بوده و تنها علائم واضح آن كاهش توليد تخم مرغ و ميزان جوجه درآوري آنهاست .جنين ها در سه روزگي 12 تا چهارده روزگي و 20 روزگي داراي حداكثر تلفات (Dead in shell) مي باشند .جنين ها كوتوله و ادماتوزي و داراي استحاله غلاف ميلين اعصاب بوده كه بعداً در جوجه ها ايجاد فلج پنجه پا مي نمايد .جنين هايي كه تا آخرين لحظه جنيني زنده مي مانند و بدنيا مي آيند داراي حالت غير طبيعي مشخصي بوده كه كرك ها قادر به پاره كردن غشاء خود نبوده و بشكل پيچ خورده و غده سفت در زير پوست باقي مي مانند به اين حالت (Glubbed Down) گفته مي شود .منقاراين جوجه ها و جنين ها به شكل منقار طوطي در مي آيد .


ج – اسيد پانتوتنيك (Pantothenic Acid)

اين ويتامين كه در مقابل عوامل خارجي مقاوم مي باشد، عامل ضد دراماتيت جوجه ها نيز ناميده شده و در گياهان بعضي غلات، بادام زميني كبد و گوشت موجود است .اين ويتامين براي رشد جنين و جوجه لازم بوده كه از راه تخم به جنين مي رسد و در غير اينصورت تلفات جنيني افزايش مي يابد .ميزان احتياج به اين ويتامين براي رشد جوجه ها 13 و در زمان استرس 20 ميليگرم در كيلوي غذاست و براي مادران بين 25 – 15 ميليگرم مي باشد .
اين ويتامين در تجزيه مواد قندي و اسيدهاي آمينه و در ساخت اسيدهاي چرب و استروئيدها دخالت دارد .
 
علائم كمبود اسيد پانتوتنيك
در جوجه ها تورم جلد (Dermattos) پوسته پوسته اي در اطراف دهان، مخرج، پلكها و گاهي پاها ايجاد مي شود .گاهي پلك ها ي چشم دانه دانه بوده و بوسيله اكسوداي چسبنده اي بهم مي چسبند .پرها كم رشد، نامرتب و خشن و شكننده بوده و رشد ضعيف است .كبد زرد و كوچك شده و استحاله غلاف ميلين نخاع شوكي وجود دارد .در صورت كمبود اين ويتامين در جيره غذايي مادران جنين ها در 12 تا 14 روزگي با علائم شديد ادم و خونريزي زير جلدي تلف مي شوند .جوجه هائي كه بدنيا مي آيند كوتوله و ناقص الخلقه بوده (Stunded chick Disease بيماري جوجه هاي ناقص الخلقه) و ناراحتي تنفسي داشته و قادر به ايستادن نبوده و درصورت عدم درمان در چند روز اول تلف مي شوند .
 
د – اسيد نيكوتينك (Nicotinc Acid)
ويتامين pp

اين ويتامين كه نياسين نيز ناميده مي شود در ذرت و گندم (15) و سويا موجود بوده و در سوخت و ساز كليه مواد غذائي موثر است .جذب آن از راه روده ها بوده ومازاد آن از راه ادرار دفع مي شود .دربافت پرندگان اين ويتامين از تريپتوفان نيز ساخته مي شود (17) ميزان مورد احتياج به اين ويتامين در حالت طبيعي 35 ميليگرم و در زمان استرس 50 ميليگرم در هر كيلو غذا است .

علائم كمبود ويتامين
تورم پوست، افزايش رنگدانه هاي پوست و رشد ضعيف پرها و اسهال، تورم موكوسي دستگاه گوارش و تناسلي در جوجه ها از علائم كمبود اين ويتامين است .حالتديگري بنام زبان سياه (Black Tongue) در اثر كمبود اين ويتامين در جوجه مشاهده مي شود كه با تورم حفره دهاني و قسمت فوقاني مري همراه است .علائم شبيه پروزيس در جوجه ها با بزرگ شدن مفصل زاند، انحناء استخوان پا بدون لغزيدن و ترآشيل از محل خود نيز در اثر كمبود اسيد نيكوتينيك ميتوان مشاهده نمود .درمرغان بالغ كاهش تخمگذاري، كاهش ميزان جوجه درآوري را باعث مي شود .

ه – ويتامين B6 پيريدوكسين (Pyridoxine)

اين ويتامين در غلات، مخمرها و محصواتن حيواني وجود داشته و در متابوليسم پروتئين ها دخالت دارد (9) ميزان احتياج به اين ويتامين بين 3 تا 5 ميليگرم در هركيلوغذا است كه در هواي گرم ميزان مورد احتياج بيشتر مي شود .

علائم كمبود پيريدوكسين
در طيور كمبود اين ويتامين در عرض چندروز با علائم كم اشتهائي، افتادن سر و آويزان بودن بال ظاهرمي شود .كم كم پرها غير طبيعي شده و خاصيت تحريك پذيري افزايش مي يابد و بالاخره بصورت حركات نامتعادل و تشنج درمي آيد .كاهش لنفوسيت و كاهش توليد پادتن ها نيز در اثر كمبود اين ويتامين ظاهر مي شود .در مرغان بالغ كاهش تخم مرغ و كاهش ميزان جوجه درآوري از علائم كمبود اين ويتامين است .

و – بيوتين Biotin
ويتامين H

اين ويتامين در علوفه سبز و كبد و مخمرها وجود داشته و ميزان آن در تخم مرغ در ميزان جوجه درآوري و زنده ماندن جنين در سه روز قبل از توليد و در هفته اول زندگي جوجه اهميت زياد دارد .
ميزان مورد احتياج اين ويتامين براي مرغان مادر 150 ميكروگرم و در جوجه هاي گوشتي 120 ميكروگرم در هر كيلو غذا است .اين ويتامين بايد بطور اضافي در غذاي طيور وارد گردد .مصرف تخم مرغ خام كه حاوي ماده آنتي بيوتين بنام آويدين (Avidin) كه با بيوتين تركيب شده و آنرا غير قابل جذب مي نمايد باعث كاهش اين ويتامين مي گردد .آويدين نسبت به حرارت حساس بوده و غير فعال مي شود .مصرف سولفاناميدها و آنتي بيوتيكها و مسموميت با حشره كشها نيز باعث كاهش اين ويتامين در بدن مي گردد .
علائم كمبود بيوتين
در جنين هاي حاصله از تخم مرغهاي مبتلا به كمبود ويتامين انگشتان سوم و چهارم بوسيله پرده اي بهم چسبيده بوده و ناقص شدن جنين بخصوص در اسكلت بوجود مي آيد منقار بشكل منقار طوطي بوده و پيچ خوردگي درشت ني مشاهده مي گردد .
در جوجه ها علائم كندي رشد، ضعف عضلاني، تورم و ايجاد پوسته در جلد، منقار و پا و تورم كف پا و نكروز انگشت ها و علائم پروزيس مشاهده مي گردد .كمبود اين ويتامين در ايجاد سندروم كبد وكليه چرب در جوجه كبابي ها دخالت دارد . 
ز – اسيد فوليك (Folic Acid)

اين ويتامين در علوفه سبز موجود بوده وچون در برابر حرارت حساس است بايد به جيره غذائي اضافه شود .ميزان لازم اين ويتامين در طيور گوشتي 7/1 – 2/1 ميليگرم در هر كيلو غذاست .در موقع مصرف آنتي بيوتيكها و سولفاميدها و تري متوپريم احتياج به اين ويتامين افزايش مي يابد –كمبود ويتامين هاي B12 و C وهمچنين آهن ممكن است باعث كاهش اسيد فوليك شوند .اسيد فوليك حامل واحدهاي كربن تنها مثل گروه متيل ها در بسياري واكنشهاي بيوشيميائي شامل سنتز كولين و پورين ها دخالت داشته و بنابراين براي ساختن اسيد فوليك و تقسيم سلولي لازم است .
 

علائم كمبود اسيد نوكلئيك
كمبود آن در جيره غذائي مادران باعث كمي آن در تخم مرغ و در نتيجه كاهش ميزان جوجه درآوري است تلفات جنين زياد شده و تغيير شكل استخواني مثل خميدگي استخوان قلم، تغيير شكل منقار،گردن و خميدگي استخوانهاي درشت ني و انگشتان ايجاد مي شود .در جوجه ها كمبود آن باعث كاهش رشد، كم خوني در اثر كاهش اريتروسيت ها، لكوسيت ها، ترومبوسيتها مي گردد .همچنين باعث كاهش رنگدانه پرها مي گردد و باعث آتروفي اپي تليوم دستگاه گوارش گرديده كه روي جذب اثر منفي گذارده و اسهال توليد مي نمايد .

ج – ويتامين B12
كوبالامين Cobalamine
اين ويتامين در پودر ماهي و پور گوشت موجود بوده و قبلاً بنام Animal Protein Factor ناميده مي شد . اين ويتامين توسط باكتريهاي رودهاي ساخته مي شود .ميزان مورد احتياج به اين ويتامين 10 ميكروگرم در هر كيلو غذاست ومازاد آن از راه ادرار و مدفوع دفع مي شود .ويتامين B12 براي توليد تخم مرغ لازم بوده و در سنتز اسيد نئوكليك دخالت دارد .جيره هاي حاوي ميزان زياد پروتئين و بعضي چربيها احتياج به اين ويتامين را افزايش مي دهند و گاهي عدم تعادل بين اسيد آمينه را مي توان با افزايش ويتامين B12 تصيحيح نمود .سوياي خام حاوي آنتي ويتامين B12 است .

علائم كمبود ويتامين B12
كمبود اين ويتامين باعث اختلال متابوليسم اسيدهاي چرب و مواد نشاسته اي و سنتز اسيدهاي آمينه مي گردد(32) ميزان تخمگذاري و جوجه در آوري كاهش يافته و جنين ها بد شكل شده، تحليل عضلات پاها و خونريزي پرده آلانتوئيد و بزرگ شدن كليه ها مشاهده شده كه باعث تلفات زياد بخصوص در روز 17جنيني مي گردد .در جوجه ها كندي رشد و تأخيردر توليد پرها را باعث مي گردد و گاهي زخمهائي در پيش معده ايجاد مي شود .

ط- كولين Choline
كولين ازويتامين هاي گروه B ليپوتروپيك بوده و چون ناپايدار مي باشد بصورت كولين كلرايد و يا كولين بي تارتارات ساخته مي شود .بطورطبيعي ويتامين بمقدار زياد در گياهان و غلات و كبد و پودر ماهي موجود است .كولين در ساختن غشاهاي سلولي و در متابوليسم اسيدهاي چرب و سنتز فسفوليپيدها شامل لسيتين دخالت دارد .اين ويتامين بعنوان دهنده متيل در سنتز متيونين به سيستين دخالت داشته و كمبود آن باعث كاهش تجزيه اسيدهاي چرب و در نتيجه جمع شدن چربي ميگردد .ميزان مورد نياز كولين بنابر ميزان متيونين و اسيد فوليك و ويتامين B12 و چربي جيره تعيين مي گردد .كه در طيور گوشتي 3/1 تا 6/1گرم در هر كيلو غذا بوده و براي مرغان تخمي يك گرم است.

علائم كمبود كولين
كمبود آن باعث كاهش رشد و كاهش تعداد و وزن تخم مرغ (12) و كاهش ميزان جوجه درآوري است (2) همچنين باعث ناراحتيهاي عصبي (فلج) و پروزيس مي گردد كه با ورم اطراف مفصل زانو شروع شده و سپس مفصل لغزنده و مسطح شده و استخوان قلم پا خميدگي يافته و بالاخره تراشيل از محل اصلي خود خارج مي شود .براي جلوگيري از پروزيس ميزان 9/1 گرم كولين (7) در هر كيلو غذا همراه با منگنز، اسيد فوليك، اسيد نيكوتنيك و بيوتين لازم است ضمناً كاهش كولين باعث ايجاد كبد چرب شده و تركيب آن با متيونين و ويتامين B12 در كاهش چربي كبد موثر است .

 
ي – اينوزيتول Inositol
اينوزيتول ازويتامين هاي گروه B ليپوتروپيك بوده و در بافتهاي گياهي و حيواني بصورت فسفاتيد اينوزيتول موجود است . ميزان متوسط اينويتامين براي رشد طيور 3 ميليگرم در كيلوي غذاست .اينوزيتول در متابوليسم چربي دخالت داشته و در مغز و نخاع موجود بوده و در ساختن ميتوكندري دخالت دارد .كمبود آن باعث كاهش وزن و ناراحتي هاي عصبي شده و مشوق ايجاد سندروم كبد چرب است .
 
منبع مورد استفاده :
دكتر محمد حسن بزرگمهري- بيماري هاي طيور ، انتشارات واحد فوق برنامه دفتر مركزي جهاد دانشگاهي ، چاپ اول ، تهران، فروردين 1364.
(استفاده از مطالب فوق با ذكر منبع بلامانع است)
دانلود فایل
كمبود كلسيم وفسفر

كمبود كلسيم و فسفر

اين دو عنصر مشتركاً در متابوليسم، بخصوص در ايجاد استخوان دخالت دارند .قسمت اعظم كلسيم مصرف شده در جوجه هاي در حال رشد در ايجاد استخوانها و در مرغان تخمگذار در ايجاد پوسته تخم دخالت دارد .كلسيم جهت انعقاد خون نيز لازم بوده و همراه با سديم و پتاسيم براي ضربان طبيعي قلب و همچنين تعادل PH ضروري است .

فسفرعلاوه بر دخالت در ايجاد استخوان در متابوليسم مواد چربي وقندي دخالت داشته و جزء تشكيل دهنده اسيد نوكلئيك بوده و براي فعاليت چندين آنزيم لازم است و براي تنظيم PH نيزموثرمي باشد .عمل ديگر فسفر دخالت در انتقال كلسيم براي ساختن پوسته تخم مرغ است .مصرف كلسيم و فسفر بستگي بميزان ويتامين  Dدارد .در كمبود ويتامين D ذخيره كلسيم وفسفراستخوانها و پوسته تخم كاهش مي يابد .

نسبت لازم كلسيم و فسفر در جيره غذايي در طيور در حال رشد 1 به 5/0 يعني 1درصد كلسيم و 5/0 درصد فسفر است كه اين نسبت تا آخر مرحله رشد ثابت نگه داشته شده و يا بميزان 7/0 درصدكلسيم و4/0 درصد فسفر تقليل مي يابد .در دوران تخمگذاري چون احتياج به كلسيم بيشتر مي شود ومعمولاً پوسته يك تخم مرغ بزرگ حاوي 2 گرم كلسيم بصورت كربنات مي باشد بنابراين ميزان آن به 5/3 درصد و ميزان فسفر در حدود 7/0 درصد است .

كمبود كلسيم و فسفر و ويتامين D در جوجه هاي در حال رشد باعث نرمي استخوان ومنقار و فلج مي شود .درمرغان تخمگذار كمبود كلسيم باعث نرمي پوسته تخم مرغ و كاهش كلسيم استخوانها كه از مركز استخوان شروع شده و به قسمت سطحي آن رسيده و باعث نازكي شديد و شكستن خود بخود آن بخصوص در مهره ها و استخوان ران و درشت ني مي شود .اين حالت ممكن است همراه با خستگي طيور در قفس (Cage Layer Fatigue) كه در ايجاد آن عوامل ديگري نيز دخالت دارند باشد.اين حالت در طيوري كه در حداكثر توليد هستند با علامت فلج ظاهر شده و مرغ مبتلا روي قسمت خلفي خود مي نشيند كه اگر در قفس بماند از گرسنگي تلف مي شود .ايجاد فلج بيشتر بخاطر شكنندگي مهره هاي چهارم و پنجم دنده هاست كه باعث فشار و خرابي نخاع شوكي مي شود.استخوان جناغ سينه و دنده ها تغييرشكل يافته وتمام استخوانها براحتي مي شكنند .چنين مرغاني اگر از قفس خارج شوند و بشكل شديد بيماري مبتلا باشند روي پهلو افتاده پا را بطرف پهلو يا جلو قرار مي دهند .و آنهايي كه كمتر مبتلا هستند روي مفصل خرگوشي استراحت مي كنند .زيادي كلسيم با مصرف منگنز، منيزيم و روي تعرض داشته و غذا را نيز بدمزه مي كند .
 
منبع مورد استفاده :
دكتر محمد حسن بزرگمهري- بيماري هاي طيور ، انتشارات واحد فوق برنامه دفتر مركزي جهاد دانشگاهي ، چاپ اول ، تهران، فروردين 1364.
(استفاده از مطالب فوق با ذكر منبع بلامانع است)

دانلود فایل
كمبود ويتامين C

كمبود  ويتامين C

ويتامين C يا اسيد اسكوربيك به نور و حرارت و فلزات حساس مي باشد .سنتز اين ويتامين در ميكروزوم سلولهاي كبدي و كليوي اتفاق مي افتد .كمبود ويتامينهاي A و E روي سنتز اين ويتامين اثر مي گذارد بنابراين بايد هميشه مقدار كافي اين ويتامينها در غذا موجود باشد .ويتامين C بميزان 60-50 ميليگرم در 100 گرم علوفه سبز و بميزان 60-30 ميليگرم در 100 گرم كبد جوجه وجود دارد .طيور تحت شرايط طبيعي ويتامين C را بميزان كافي مي سارند.اين ويتامين در كيفيت پوسته تخم مرغ و توليد تخم و باروري خروسها بخصوص در هواي گرم اثر مثبتي دارد .
ويتامين C مثل ويتامين E عمل آنتي اكسيدان داشته و بصورت محلول در آب از جدار روده ها جذب شده و در بافتها منتشر شده و ميزان اضافي آن از راه ادرار دفع مي گردد .ميزان سميت اين ويتامين حتي به مقدار زياد نيز خيلي كم است .

علائم كمبود ويتامين C
كمبود اين ويتامين باعث كمبود اسيد فوليك مي شود .سنتز بافتهاي هم بند كاهش يافته و درنتيجه باعث كاهش ايجادبافت غضروفي، رشد ناكافي استخوانها، كاهش ساخت پوسته تخم مرغ و كاهش مقاومت جدار مويرگي بر ضد عوامل ميكانيكي مي گرد د .
در استرسها و عفونها توليد ACTH و كرتيكوستروئيدها افزايش يافته و ميزان ويتاين C در غدد فوق كليوي و بالاخره در خون و عضلات كاهش مي يابد .(27)بخصوص در استرسهاي طولاني كه كاهش اشتها و كندي رشد نيز حاصل مي گردد .كمبود اين ويتامين باعث كاهش ايمنيت غير اختصاصي بر ضد سموم ميكروبي مي گردد .ويتامين C اهميت زيادي روي مقاومت بدن بر ضد عفونت ها و استرسها مثل تراكم زياد، سرما و گرما، زخمها، شروع تخمگذاري،آبله، كيزا، كوكسيديوز (14) سالمونلوز، سل و پزودوموناس دارد .كمبود اين ويتامين باعث حالتي بنام كسالت طيور در قفس (Battery Sicknes) در مرغان تخمگذار كه 4-3 ماه در قفس نگهداري شده اند مي شود كه علائم فلج و تحليل عضلات مشاهده مي شود .تزريق 100 ميليگرم اين ويتامين بهر قطعه مرغ باعث رفع علائم مي شود .
 
منبع مورد استفاده :
1.      دكتر محمد حسن بزرگمهري- بيماري هاي طيور ، انتشارات واحد فوق برنامه دفتر مركزي جهاد دانشگاهي ، چاپ اول ، تهران، فروردين 1364.
(استفاده از مطالب فوق با ذكر منبع بلامانع است)
دانلود فایل
كمبود منيزيم

كمبود  منيزيم

منيزيم در بدن با كلسيم و فسفر ارتباط داشته و جهت تشكيل استخوان لازم است .در حدود 3/2 منيزيم بدن بصورت كربنات در استخوان جايگزين است .اين عنصر براي متابوليسم مواد قندي و فعال كردن بسياري از آنزيمها لازم است . در پوسته تخم مرغ 4/0 درصد منيزيم وجود دارد .ميزان لازم منيزيم در جيره غذايي در چند هفته اول زندگي 5/0 درصد است در اثر كمبود منيزيم ابتدا رشد كند شده و سپس متوقف مي شود .در جوجه هاي تغذيه شده با جيره حاوي منيزيم ناكافي حالت ترس و تحريك پذيري در اثر عوامل خارجي مثل صدا وجود داشته و ابتدا تشنج فراوان ظاهر شده و سپس جوجه بحال اغماء همراه بانفس نفس زدن تلف مي شود .در مرغان تخمگذار در اثر كمبود اين عنصرتوليد تخم مرغ كاهش يافته و سطح منيزيم خون پائين مي آيد و ميزان آن در استخوانها نيز كم مي شود .معمولاًٌ غذاهاي متداول حاوي ميزان كافي اين عنصر است ولي ممكن است تحت بعضي شرايط ازدياد آن وجود داشته باشد .مثلاً مصرف 4 ماه سنگ آهكي كه حاوي ميزان زياد منيزيم است باعث كاهش توليد تخم مرغ شده و پوسته آن نازك گرديده و اسهال ايجادمي شود .در اينگونه مرغان حالت ترس و تحريك پذيري نيز موجود است .تعويض اين سنگ آهك با سنگ آهكي كه منيزيم آن زياد نيست باعث ازبين رفتن نشاني ها مي شود .
 
منبع مورد استفاده :
دكتر محمد حسن بزرگمهري- بيماري هاي طيور ، انتشارات واحد فوق برنامه دفتر مركزي جهاد دانشگاهي ، چاپ اول ، تهران، فروردين 1364.
(استفاده از مطالب فوق با ذكر منبع بلامانع است)
 
دانلود فایل
كمبود ويتامين D

كمبود ويتامين D
 
ويتامينD كه در گروه تركيبات ضد راشيتيك طبقه بندي شده است در اثر تابش اشعه التراويوله به پروويتامين D ساخته مي شود .ويتامين D2 يا ارگوكليسفرول (Ergocalciferol) و ويتامين D3 ياكلولكسيفرول (Cholecalclciferol) درتغذيه انسان و دام موردمصرف است .اين ويتامين بميزان 30000 – 5000 واحد بين المللي در 100 گرم كبد ماهي و 300-60 واحد بين المللي در 100 گرم يونجه خشك شده در آفتاب وجود دارد .يك ميليگرم ويتامين D برابر با 40000 واحد بين المللي بوده و هرواحد بين المللي برابر يك واحد بين المللي جوجه مي باشد (International chick unit icu) كه برابر 025/0 ميكروگرم ويتامين D3 است، در طيور ويتامين D3 25 بار فعال تر ازويتامين D2 است زيرا ويتامين D2 تجزيه شده وسريعتر از ويتامين D3 دفع مي گردد .ويتامين D محتوي در زرده تخم مرغ مستقيماً به ويتامين D جيره غذائي بستگي دارد و بخاطر اثرش روي پوسته تخم مرغ و رشد جنين در نتيجه روي ميزان جوجه درآوري و كيفيت جوجه حاصله اثر ميگذارد (30 و10).اين ويتامين پس ازتزريق يا خوراندن از راه خون و لنف به كبد رفته و در آنجا ذخيره مي شود و در سنتز پروتئين هادخالت نموده و باعث جذب كلسيم از راه ديواره روده براي معدني كردن استخوانها مي گردد .

ويتامين D در تنظيم متابوليسم كلسيم و فسفر براه هاي مختلف اثرمي گذارد .
1-     با افزايش جذب كلسيم و فسفر از ديواره روده .
2-     با افزايش معدني كردن و انتقال كلسيم و فسفر در استخوانها نتيجتاً كنترل اندازه و استحكام استخوان بندي وپوسته تخم مرغ .
3-     با افزايش جذب مجدد فسفات درلوله هاي كليوي و بنابراين دفع فسفات كه توسط هرمون پاراتيروئيد تشويق مي شود تا اندازه اي خنثي مي گردد .  

ميزان مورد احتياج بدن به اين ويتامين در جوجه هاي هشت هفته 1000واحد در هر كيلوگرم غذا بوده و در مرغان تخمگذارو مادر 1100 واحد در هر كيلوگرم غذا مي باشد .مصرف 100 مرتبه بيشتر ويتامين D3 در غذاي روزانه بمدت 3 ماه روي خاصيت جوجه درآوري اثري نداشته است .مصرف اين مقدار ويتامين به مدت 14 روز فقط كمي از رشد كاسته است .در حاليكه مصرف 1000مرتبه بيشتر آن بمدت 6 هفته باعث تأخير رشد شديد گرديده است .ويتامين D3 بميزان 10 بار بيشتراز ويتامين D2 سمي است .ويتامين Aخاصيت جلوگيري كننده از عمل سمي ويتامين D را دارا است .در اثر مصرف زياد اين ويتامين آهكي شدن لوله هاي ادراري و عروق مشاهده مي گردد .

علائم كمبود
در اثر عدم مصرف ميزان كافي اين ويتامين رشد ضعيف بوده و تبديل غذايي كم شده و كاهش خاصيت جوجه درآوري و كيفيت جوجه مشاهده مي گردد .نرمي استخوانها در طيور در حال رشد در اثر معدني شدن ناقص استخوانها بوجود آمده كه ريكتزياراشي تيسم ناميده مي شود .در اين حالت لنگش و تورم مفصل خرگوشي وجود دارد و محل اتصال دنده ها با جناغ سينه بزرگ شده و در سطح داخلي دنده ايجاد برجستگي مي نمايد، منقار و پنجه ها نيز نرم و انحناء پذير بوده و استخوان سينه خميده و پيچيده مي گردد .در اثر كم شدن كلسيم استخوانها زير فشار عضلات كج مي شوند و همچنين حالت اغماء در اثركاهش كلسيم سرم خون بوجود مي آيد .مصرف كلسيم از استخوانها در حيوانات بالغ ايجاد استئومالاسي (Osteomalacia) مي نمايد .
استرسها بخاطر تغييرات هرموني كه ايجاد مي كنند باعث بهم خوردن نسبت ca/p و افزايش احتياج به ويتامين D گرديده و باعث افزايش نرمي استخوان و استئومالاسي مي گردند (6 و 25) .نگهداري جوجه كبابي در قفس ومرغان تخمگذار در قفس باعث كاهش ويتامين D شده و حالتي بنام خستگي مرغان در قفس را ايجاد مي نمايد .همچنين درجه حرارت كم باعث كاهش ويتامين D مي گردد.

منبع مورد استفاده :
1.      دكتر محمد حسن بزرگمهري- بيماري هاي طيور ، انتشارات واحد فوق برنامه دفتر مركزي جهاد دانشگاهي ، چاپ اول ، تهران، فروردين 1364.
(استفاده از مطالب فوق با ذكر منبع بلامانع است)
 
دانلود فایل
كمبود مس و آهن

كمبود مس و آهن

هر دو اين عناصر براي تشكيل هموگلوبين و فعال كردن چندين آنزيم لازمند .آهن در تركيب هموگلوبين وارد شده در حاليكه مس در تركيب آن داخل نمي شود ولي در موقعيكه مس وجود نداشته باشد،آهن غذا جذب شده و در كبد واندامهاي ديگر ذخيره مي گردد و هموگلوبين ساخته نمي شود و كم خوني عارض مي گردد .ميزان لازم آهن 40 واحد در ميليون و مس 4 واحد در ميليون براي حداكثر توليد هموگلوبين است .اگر جيره غذايي حاوي 10 واحد در ميليون مس باشد بايد 65 واحد درميليون نيز آهن موجود باشد .در شروع تخمگذاري سطح هموگلوبين خون پايين مي آيد كه در اثر كمبود مس و آهن نيست بلكه در اثرتغييرات هورمني مي باشد.

كمبود آهن و مس باعث كمخوني ميكروسيتيك هيپوكروميك و كم شدن آنزيم سيتوكرم كه براي توليد رنگدانه لازم است مي گردد كه در نتيجه در كمبود آنها رنگدانه پرها از بين مي رود .كمبود مس باعث تغيير شكل استخواني شده و چون براي آمينواكسيداز كه براي تهيه ليزين كه به آئورت خاصيت ارتجاعي مي دهد لازم است كمبود آن باعث پارگي اين رگ ميگردد .
 
منبع مورد استفاده :
دكتر محمد حسن بزرگمهري- بيماري هاي طيور ، انتشارات واحد فوق برنامه دفتر مركزي جهاد دانشگاهي ، چاپ اول ، تهران، فروردين 1364.
(استفاده از مطالب فوق با ذكر منبع بلامانع است)
دانلود فایل
كمبود ويتامين K

كمبود  ويتامين K

اين ويتامين قبلاً به نامهاي ويتامين ضد خونريزي، ويتامين انعقاد، عامل پروترومبين ناميده مي شد .ويتامين K به اشكال ويتامين K1 يا فيلوكينون (Phylloquinone) ويتامين K2 يا مناكينون (Menaquinone) و ويتامين K3 يا مناديون (Menadinoe) در حيوانات اهميت دارند .ويتامين K2 در علوفه سبز وجود داشته و ميزان آن در يونجه خشك شده بطور مصنوعي 30-15 ميليگرم در هر كيلو بوده و اگر در نور خورشيد خشك شده باشد 20-10 ميليگرم است ولي اين ميزان در هنگام انبار كردن بمقدار زياد از بين مي رود و فقط ميزان كمي براي جذب بدن باقي مي ماند .ويتامين K2 بعنوان تركيب فعال در بافتهاي بدن حيوانات شناخته شده و ويتامين K3 بطورسنتتيك ساخته مي شود ( مثل تركيب سديم بي سولفتي مناديون) .

ويتامينهاي K3 , K1 در بدن بايد در كبد تبديل به ويتامين K2 شده تا از راه خون و لنف به بافتهاي بدن برسند .ويتامين K محلول درچربي است ولي ويتامين K3 محلول در آب بوده و جذب آن بهتر است .چون بدن طيور قادر به ساخت و انتقال اين ويتامين به تخم مرغ نيست بنابراين غذاي حاوي ميزان ناكافي ويتامين K باعث علائم كمبود در جوجه ها در عرض چند روز و در مرغان تخمگذار بعد از چند هفته باعث افزايش زمان انعقاد خون مي گردد .زمان طبيعي انعقاد خون طيور 17تا 20 ثانيه بوده ولي در كمبود به 6-5 دقيقه مي رسد .ميزان لازم اين ويتامين بر حسب شرايط بين 8-2 ميليگرم در هر كيلو غذا بوده و حداقل ميزان لازم جهت پيشگيري يك گرم ويتامين K3 در هر تن غذاست .مصرف خيلي زياد ويتامين K در غذاي مرغان تخمي باعث ايجاد لكه هاي خوني در تخم مرغ شده كه در اثر وجود ويتامين A بميزان كافي بخاطر عمل ممانعت كننده با ويتامين K امكان ايجاد لكه هاي خوني كمتر مي شود .

علائم كمبود ويتامين K
ويتامين K در سنتز تعدادي از ويتامين ها و بخصوص پروترومبين كه مسئول انعقاد خون است دخالت دارد .كاهش ويتامين باعث افزايش زمان انعقاد خون شده كه حتي درجراحات كم بخصوص در زير پوست و دستگاه گوارش باعث خونريزي شديد شده كه باعث كم خوني و بالاخره مرگ مي شود .گاهي ادم در بافت هم بند زير جلدي مشاهده مي شود .در طيور در بيماري كوكسيديوز، خونريزي شديدتر مي شود و تلفات تقريباً دوبرابر مي گردد (21) بيماري هاي برونشيت عفوني و تيفوئيد مرغان و درجه حرارت زياد احتياج به ويتامين K را افزايش مي دهند .

وجود قارچ در غذا كه باعث مسموميت قارچي در موقعي كه رطوبت دان از 5/14 درصد بيشتر است و استفاده كردن از قفس كه فرصت تماس طيور با مدفوع را كه منبع خوبي از ويتامين K2 و B مي باشد كم مي كند باعث كمبود ويتامين K در بدن مي گردند .در موقع مصرف سولفاميدها سولفاكيونكسالين چون اين دارو زمان انعقاد خون را زياد مي نمايد بنابراين ميزان احتياج به اين ويتامين بين 7-2 مرتبه بشيترمي شود .(16 و 19)

در مان
ميزان 3 ميليگرم ويتامين K3 بصورت ملح سديم بي سولفيت در هر ليترآب بمدت 3-2 روز در رفع علائم كمبود موثر است .
 
 
منبع مورد استفاده :
1.      دكتر محمد حسن بزرگمهري- بيماري هاي طيور ، انتشارات واحد فوق برنامه دفتر مركزي جهاد دانشگاهي ، چاپ اول ، تهران، فروردين 1364.
(استفاده از مطالب فوق با ذكر منبع بلامانع است)
دانلود فایل
كمبود سلنيوم

كمبود سلنيوم

اين عنصر در تغذيه طيور اهميت زياد دارد و مي تواند با ويتامين Eاز خيز زير جلدي در جوجه ها و از ضعف و ناتواني عضلات سنگدان و قلب در بوقلمون جلوگيري نمايد .در جوجه مبتلا به كمبود شديد سلنيوم، رشد ضعيف و ژولدگي پرها ديده مي شود و آنزيم هاي ليپاز و تريپسينوژن و كيموتريپسينوژن كاهش مي يابد .چربي را خوب هضم نمي نمايند و آتروفي و فيبروز پانكراس عارض ميگردد .در نتيجه حتي اگر ويتامين  Eهم كافي باشد تلفات زياد ايجاد مي شود .افزايش1/0 واحد در ميليون سلنيوم به صورت Na2seo3 به غذا به رفع كليه علائم حاصل از بين رفتن پانكراس و ساختن مجدد پانكراس منجر مي گردد .

ميزان سلنيوم در جيزه غذائي بيشتر بستگي به ميزان آن در خاك دارد .اگر ميزان آن در خاك زياد باشد ميزان آن در غذا بالا رفته و علائم مسموميت و ناراحتي عصبي و تأخير در بلوغ جنسي ايجاد مي شود و اگر بيشتر از 5واحد در ميليون موجود بايد قدرت جوجه آوري كم شده و در جنين هاي مرده منقار بالائي كوتاه تر بوده و خيز در سر و گردن مشاهده مي گردد و انگشتها و چشمها ناقص مي شود .
 
منبع مورد استفاده :
دكتر محمد حسن بزرگمهري- بيماري هاي طيور ، انتشارات واحد فوق برنامه دفتر مركزي جهاد دانشگاهي ، چاپ اول ، تهران، فروردين 1364.
(استفاده از مطالب فوق با ذكر منبع بلامانع است)
 
دانلود فایل
كمبود روي


كمبود  روي

قفس ها و ظروف گالوانيزه ميزان متناسبي ازروي جهت طيور فراهم كرده و تا حدي از بروز كمبود آن جلوگيري مي نمايند .با جايگزين كردن اين وسائل با وسائل پلاستيكي اضافه كردن آن در جيره غذائي اهميت بيشتري يافته است .ميتوان از تركيب اكسيد يا كربنات روي بعنوان مكمل استفاده نمود .بخصوص در مواقعي كه كنجاله سويا در غذا وجود دارد .چون كنجاله سويا حاوي ميزان زياد اسيد فيتيك (Phytic Acid) مي باشد كه با روي تشكيل تركيب روي غير محلول داده و جذب آنرا جلوگيري مي نمايد .كلسيم نيز اگر بميزان يك تا دو درصد بيش از حد معمول باشد از جذب روي جلوگيري مي نمايد .گوشت و پودر ماهي غني ترين منبع روي در جيره غذايي طيور مي باشند .ميزان لازم روي در جيره غذايي 35 واحد در ميليون است .

تزريق 2 ميليگرم روي از راه زير جلدي و داخل صفاقي يا داخل زرده در جوجه يكروزه يا جنين باعث مرگ در عرض چند ساعت مي شود در حاليكه اگر ميزان خيلي بيشتر از راه آب آشاميدني بمدت 24 ساعت هم داده شود بي ضرر است .

عمل اصلي روي در بدن جهت فعال كردن بسياري از آنزيمها، رشد و توسعه استخوانبندي و تشكيل و نگهداري بافت اپي تليال جهت توليد تخم است .در طيور جوان كاهش روي باعث غير طبيعي شدن سريع استخوان بندي است كه باعث ضعف پا و عدم تعادل مي شود .استخوانهاي دراز كوتاه تر و ضخيم تر شده و گاهي خميده بوده و مفاصل بزرگ و سفت مي باشند .تورم جلد نكروزه بخصوص در ساق پاها ظاهر شده و رشد پرها بعلت افزايش كرآتين آسيب ديده و ضعيف مي شود .ساييدگي در انتهاي ريشه پرها بوجود مي ايد كه شدت ساييدگي ممكن است به از بين رفتن پرهاي بال و دم بيانجامد يا فقط شكستگي پرها را ايجاد نمايد .جنين هائي كه دچاركمبود شديد هستند رشد استخوان بندي آنها به مقياس وسيعي آسيب ديده و گاهي پا بطور كامل رشد نمي نمايد .گاهي جنين فقط داراي سر و احشاء بوده و فاقد ستون مهره ها، بال و ديواره بدن مي باشد .تغييرات بيوشيميائي مسئول اين حالت مشخص نيست ولي شايد بعلت اختلالي است كه ناشي از كاهش فعاليت فسفات از قليائي كه يك آنزيم روي در توليد استخوانهاست باشد .
 
منبع مورد استفاده :
دكتر محمد حسن بزرگمهري- بيماري هاي طيور ، انتشارات واحد فوق برنامه دفتر مركزي جهاد دانشگاهي ، چاپ اول ، تهران، فروردين 1364.
(استفاده از مطالب فوق با ذكر منبع بلامانع است)
دانلود فایل
كمبود منگنز


كمبود  منگنز

پرندگان نسبت به پستانداران به كمبود منگنز حساسترند و بنابراين احتياج آنها به اين ماده نسبتاً زيادتر است .اين تفاوت گاهي به 100 برابر مي رسد كه به علت جذب ضعيف آن از روده پرندگان است .ميزان زياد كلسيم و فسفر و عدم تعادل آنها نيز از جذب منگنز جلوگيري مي نمايد .چون منگنز در اجزاء غذايي طيور بميزان كافي وجود ندارد بنابراين بايد بصورت سولفات منگنز همراه با مكملهاي غذائي به ميزان 50 ميليگرم در كيلوي غذا جهت جوجه ها و 30 ميليگرم در كيلوي غذاي مرغان بالغ اضافه شود.منگنز در رشد و توليد و فعال كردن چندين سيستم آنزيمي مهم دخالت داشته و در ساختن اسيد موكوپلي ساكاريدها كه براي تشكيل استخوانها و پوسته تخم مرغ مي باشد لازم است . در نتيجه تغيير شكل اسكلت و خرابي كيفيت پوسته تخم در كمبود منگنز اتفاق مي افتد .

كمبود منگنز در جوجه مرغ و بوقلمون و قرقاول باعث تغيير شكل استخوانهاي پا كه به پروزيس (Perosis) معروف است ميگردد .اين حالت با بزرگ شدن و تغيير شكل و صاف شدن سطحي مفصلي مفصل خرگوشي مشخص مي شود كه باعث لغزش و تراشيل از محل مفصلي خود به پشت مفصل شده و پا را به پهلو مي كشاند .گاهي ممكن است هردو پا مبتلا شوند كه در اين حالت بخاطر عدم دسترسي به آب و غذا تلف مي شوند .در مواقعي كه تراكم طيور در سالن زياد است و همچنين در نژادهاي سنگين اين حالت بيشتر اتفاق مي افتد .پروزيس بوسيله كمبود مواد ديگر مثل كولين و بيوتين نيز ايجاد مي شود .

در مرغان تخمگذار كمبود منگنز باعث كاهش شديد تخم و قدرت جوجه آوري آن مي گردد .در جنينها عارضه اي بنام سوء تغذيه استخواني يا كوندروديستروفي ايجاد مي نمايد .                            (Chondro Dystrophyin Embryos) كه جنين اغلب در روزهاي بيست و بيست و يكم تلف شده و علائم معيوب بودن اسكلت شامل كوتاهي و كلفتي پاها و سر كروي مي باشد فك تحتاني كوتاه شده كه ايجاد منقار طوطي شكل مي نمايد .كركها كوتاه و سفت و علائم ادم شديد ديده مي شود .در جوجه هاي زنده بدنيا آمده علائم انقباض شدي كه با لرزش بخصوصي در موقع تحريك مشخص شده و سر بجلو يا عقب كشيده شده ممكن است ديده شود .اين چنين جوجه ها ممكن است بطورطبيعي رشد نمايند ولي هيچگاه بهبود نمي يابند و حالت كوتاهي استخوانها را نيز حفظ مي نمايند .
 
منبع مورد استفاده :
دكتر محمد حسن بزرگمهري- بيماري هاي طيور ، انتشارات واحد فوق برنامه دفتر مركزي جهاد دانشگاهي ، چاپ اول ، تهران، فروردين 1364.
(استفاده از مطالب فوق با ذكر منبع بلامانع است)
دانلود فایل
كمبود پتاسيم


كمبود  پتاسيم

پتاسيم بميزان زياد در غذاهاي حيواني و گياهي موجود است و طيور به ميزان زيادي به آن احتياج دارند . پتاسيم اصولاً برخلاف سديم كه در مايعات بدن است در داخل سلولها وجود دارد .ميزان پتاسيم در بافتهاي نرم طيور بيش از سه برابر سديم مي باشد در حاليكه در بافت استخواني ميزان آنها مساوي است . اين عنصر براي فعاليت طبيعي قلب لازم است و باعث كاهش انقباض عضله قلب شده و استراحت قلب را تأمين مي كند. يون پتاسيم باعث افزايش نفوذ پذيري غشاء سلولي مي شود .در جيره طبيعي غذاي طيور معمولاً حدود يك درصد پتاسيم وجود دارد كه اين ميزان كافيست .
مهمترين علائم كمبود پتاسيم عبارت است از رشد ضعيف و تلفات زياد و ضعف عمومي عضلاني، كم كاري عمل روده ها، ضعف عضلاني قلب و تنفسي و تشنج و مرگ است .در مرغان تخمگذار كاهش تخمگذاري و نازك شدن پوسته تخم مرغ مشاهده مي شود .در زمان استرس بعلت عمل هرمني غده فوق كليوي ميزان پتاسيم پلاسما بالا رفته وسپس از راه كليه دفع شده و باعث كاهش عمومي پتاسيم بدن مي شود .
 
منبع مورد استفاده :
دكتر محمد حسن بزرگمهري- بيماري هاي طيور ، انتشارات واحد فوق برنامه دفتر مركزي جهاد دانشگاهي ، چاپ اول ، تهران، فروردين 1364.
(استفاده از مطالب فوق با ذكر منبع بلامانع است)
دانلود فایل
كمبود ويتامين E


كمبود  ويتامين E

ويتامين Eكه محلول در چربي است دسته اي از ايزومرها ست كه بنام توكوفرول ناميده شده و در گياهان ساخته مي شود و در حيوانات نوع آلفا توكوفرول اهميت دارد .

يك ميليگرم د آلفا توكوفرول استات مساويست با يك واحد بين المللي .اين شكل آلفا توكوفرول بوسيله سنتز شيميايي بوجود مي آيد .يك ميليگرم د آلفاتوكوفرول استات كه در طبيعت در چربيهاي گياهي موجود است برابر با 36/1 واحد بين المللي است و يك ميليگرم د آلفا توكوفرول برابر 49/1 واحد بين المللي است .

ميزان اين ويتامين در يونجه تازه 60/20 ميليگرم در هر كيلو گرم و 30-15 كيلوگرم در يك كيلو چربي شير و 15 ميليگرم در يك كيلوگندم است .اين ميزان پس از برداشت محصول بسرعت كاهش مي يابد . كاهش بيشتر اين ويتامين در كارخانه تهيه دان و يا در حضور چربي و مواد معدني در جيره غذائي انجام مي پذيرد ولي تحت شرايط كاملاً مساعد ميزان طبيعي اين ويتامين كه خود بصورت آنتي اكسيدان طبيعي نيز عمل مي كند كافي خواهد بود .بهرصورت چون شرايط هميشه مناسب نيست بهتر است كه مقداري به صورت آزاد به جيره افزوده گردد .در غذاهائي كه چربي آنها بخصوص چربي هاي اشباع نشده (اسيد لينولئيك و آراشيدونيك) زياد است افزودن آنتي اكسيدان (اتوكسي كوئين (Ethoxyquin) براي نگهداري ويتامين E لازم است .اين ويتامين در پودر ماهي، سبوس دانه ها وحبوبات نيز وجود دارد .حداقل ميزان لازم اين ويتامين در جيره غذايي طيور تا چهارهفته 30 واحد بين المللي و تا 8 هفته 25واحد و درمرغان تخمگذار و مادر 30 واحد درهر كيلوگرم غذا است .در موقع مصرف روغن كبدماهي ميزان احتياج به اين ويتامين ده برابر اضافه مي شود .اين ميزان به مقدار سلنيم كه داراي خواص بيولوژيكي توكوفرولهاست و با آنها عمل سينرژيستي دارد بستگي دارد . ميزان خيلي زياد اين ويتامين از راه مدفوع دفع شده و بندرت در ادرار مي توان آنرا يافت .مصرف 1000 واحد بين المللي ويتامين E در يك كيلو غذاي جوجه روي رشد آنها اثرمنفي نداشته ولي مصرف 2200 واحد در كيلوي غذا بمدت 50 روز رشد را كاهش داده است .

ويتامين E موجود در تخم مرغ مربوط به ميزان آن در غذاست و ميزان آن در كبد جوجه يكروزه بستگي به ميزان موجود تخم مرغ دارد .در عرض هفته اول ميزان موجود در كبد سريعاً كاهش مي يابد كه بايد حتماً درجيره غذايي موجود باشد (3) كاهش آن در جيره غذايي مادران اثري روي توليد تخم مرغ ندارد ولي روي خاصيت جوجه درآوري اثرمنفي دارد (22و26) ناكافي بودن سلنيوم در غذا احتياج به ويتامين E را افزايش مي دهد .وجود نيتريت ها و سولفيت ها اكسيداسيون چربي را افزايش داده و در نتيجه باعث تجزيه سريع ويتامين E مي گردند .وجود قارچ در غذا يا رطوبت زياد نيز احتياج به ويتامين E را زياد مي كند .عفونت ها، تورم روده واسهال باعث كاهش جذب ويتامين E مي گردند .استرسها باعث افزايش كورتيكوستروئيدها بوسيله غذه فوق كليوي شده و در نتيجه كاهش ميزان ويتامين E در بدن را موجب مي شود .

علائم كمبود ويتامين E
عمل آنتي اكسيداني ويتامين باعث حمايت كامل بافتها جهت تنظيم اكسيداسيون متابوليت هاست .فقدان اين ويتامين روي متابوليسم سلولي و ساختمان سلولها و بافت اثر منفي دارد .در طيور عوارض مختلف كلنيكي و جراحات لاشه در اثر ناكافي بودن اين ويتامين بشرح زير ديده مي شود .
 
1 – آنسفالومالاسي (بيماري جوجه هاي خل)
(Encephalomalacia crazy chick Disease)

اين حالت بيشتر تا سن 5 هفتگي اتفاق افتاده و معمولاً همراه با مصرف ميزان زياد اسيدهاي چرب اشباع نشده در جيره غذايي مي باشد .در حالت اوليه پرنده شبيه حالات مستي تلو تلو خورده و معمولاً به پهلو افتاده و هر دوپا را بطور دوراني از بالا به پايين و ازجلو به عقب حركت مي دهد و داراي انقباضات شديد وحركتي غير متعادل مي باشد .اين حالات بسرعت شديدتر شده و فلج بخصوصي در گردن كه ايجاد پيچش كرده ظاهر شده و خيلي زود مرگ بدنبال آن فرا مي رسد در حاليكه پرنده داراي وضعيت خوب بدني مي باشد ميزان وقوع اين حالات در جوجه خروسها دو برابر جوجه مرغها و در 95% حالات در نژادهاي سنگين است. در روي لاشه جراحات عروقي ايجاد خونريزي وسيع و ادم در بسياري از قسمتهاي مغز كرده و لكه هاي خونريزي و كانونهاي نرمي مغز برنگ زرد متمايل به سبز وجود دارد .
در مخچه لكه هاي خونريزي ديده مي شود .بالاخره نكروز و دژنرسانس نرونها ظاهر مي شود (8) دژنرسانس مغز استخوان نيز گاهي باعث كم خوني مي شود .

پيشگيري
با اضافه كردن ويتامين E يا مقدار كمي آنتي اكسيدانهاي مصنوعي مثل متيل بلويا دي فنيل پ فنيلين ديامين (Dipfenyle-p-phenylene Diamine) كه فاقد ارتباط شيميائي با توكوفرولها مي باشند از وقوع اين حالت جلوگيري مي نمايند .سلنيم بشكل هاي آلي و غير آلي نيز داراي مقداري اثر پيشگيري مي باشد .
2 – سوء تغذيه عضلاني (Nutritional Muscular Dystrophy)

اين حالت كه در جوجه اردك بوفور ديدهشده و در جوجه بوقلمون شديدتر ازجوجه مرغ مي باشد معمولاً همراه با خيز زير جلدي بوده و بيشتر در مواقعي كه جيره حاوي ميزان ناكافي سيستين و متيونين است اتفاق مي افتد .علائم درمانگاهي مشخصي وجود ندارد و كندي رشد و ازدياد تلفات مشاهده مي شود .در روي لاشه دژنرسانس و نكروز رشته هاي عضلاني و ايجاد خطوط سفيد در عضلات سينه و همچنين ديواه سنگدان و قلب مشاهده مي شود .
درمان يا پيشگيري با ويتامين E معمولاً كاملاً موثر بوده و تحت بعضي شرايط ممكن است پاسخ كمي نسبت به درمان با سلنيم و يا سيستئين باشد .آنتي اكسيدان هاي مصنوعي بي اثرند .
 
 
3 –خيز زير جلدي ( Exudative diathesis)

اين حالت كه بيشتر در سنين 8-2 هفته اتفاق مي افتد باعث افزايش نفوذ پذيري و ايجاد جراحت در جدار مويرگها شده و باعث كمي خونريزي و خروج پلاسما از آنها مي گردد .پلاسماي خون آلوده در زير پوست بخصوص در روي سينه و شكم و زير بالها و همچنين در پرده قلب و فضاهاي بين عضلاني جمع مي گردد .نارسائي در عمل قلب و كم خوني شديد عضله نيز وجود دارد .گاهي خونريزي روي نسج قلب، كبد، مغز و چربيها ونسوج زير جلدي مشاهده مي گردد .

درمان
با اضافه كردن ويتامين E و يا سلنيك بميزان 1/0 ppm (قسمت در ميليون) ميتوان پيشگيري و يا درمان نمود ولي آنتي اكسيدانهاي مصنوعي اثري ندارند پاسخ به درمان سريع بوده و طيور در عرض چند روز بحال طبيعي بر مي گردند .
4 – خرابي عمل غدد داخلي هيپوفيز، فوق كليوي، تيروئيد و كاهش توليد گونادوتروپين باعث كاهش ميزان جوجه درآوري، بدشكل شدن جنين و كاهش مقاومت در برابر استرسها و عفونتها مي شود .
 
منبع مورد استفاده :
1.      دكتر محمد حسن بزرگمهري- بيماري هاي طيور ، انتشارات واحد فوق برنامه دفتر مركزي جهاد دانشگاهي ، چاپ اول ، تهران، فروردين 1364.
(استفاده از مطالب فوق با ذكر منبع بلامانع است)
دانلود فایل
كمبود يد

كمبود يد

يد جهت عمل تيروئيد لازم است .تيروكسين مترشحه از اين غده حاوي 65 درصد يد بوده و بعنوان عامل مهم تنظيم كننده متابوليسم مي باشد .اگريد در جيره غذائي ناكافي باشد تيروئيد بزرگ شده و گواتر و كاهش وزن توليد مي شود .در مكانهائي كه زمين و آب حاوي كمبود يد باشد بعلت كمبود آن در مواد غذايي باعث كمبود يد در بدن مي شود .اين عنصر در صدف و پودر ماهي بمقدار زياد وجود داشته و بصورت نمك يده نيز مي توان مخلوط با مواد معدني مصرف نمود .جوجه هاي حاصله از مادراني كه در جيره آنها 025/0 واحد در ميليون يد بوده است بطور مادرزادي مبتلا به گواتر بوده و دوره جنيني هم تا دو روز افزايش يافته و اندازه جنين كوچك تر از حد طبيعي و جذب زرده ديرتر انجام پذيرفته است .افزايش يد بميزان 25/0درصد بصورت نمك يد دار به غذا از كمبود يد جلوگيري مي نمايد .اين ميزان 175/0 واحد در ميليون به آنچه كه بطور طبيعي توسط اجزاء غذايي در جيره موجود است اضافه مي نمايد .سوياي خام خاصيت گواتر زائي دارد كه اين خاصيت را در اثر حرارت از دست مي دهد .


منبع مورد استفاده :
دكتر محمد حسن بزرگمهري- بيماري هاي طيور ، انتشارات واحد فوق برنامه دفتر مركزي جهاد دانشگاهي ، چاپ اول ، تهران، فروردين 1364.
(استفاده از مطالب فوق با ذكر منبع بلامانع است)

دانلود فایل
كمبود سديم و كلر (نمك)

كمبود  سديم و كلر (نمك)

سديم بصورت كلر و كربنات و فسفات درخون و مايعات بدن موجود است و باعث تنظيم يون هيدروژن خون مي شود .همراه با پتاسيم براي فعاليت قلب لازم است .كلر نيزبراي ساختن اسيد كلريديك مترشحه از پيش معده لازم است .

كاهش سديم در بدن باعث كاهش مصرف مواد پروتئيني ومواد قندي شده كه در نتيجه با توليد مثل تعارض دارد .با كاهش مصرف غذا رشدكم شده و نرمي استخوان وشاخي شدن قرنيه و غير فعال شدن غدد جنسي و هيپرتروفي غده فوق كليوي و كاهش حجم پلاسما و مايعات ديگر و كاهش ميزان عبور خون از قلب بوجود مي آيد .همچنين فشار خون پائين آمده و قابليت ارتجاع بافت زير پوستي كاهش يافته واوره خون افزايش مي يابد واگربه رفع كمبود اين عنصر اقدام نشود حالت شوك وسپس مرگ ايجاد مي گردد . ازدياد سديم باعث مرطوب شدن زياد مدفوع مي گردد .غذاي بدون نمك درجوجه ها كندي رشد ايجاد كرده و ارزش غذائي پائين مي آيد .

در مرغان تخمي وزن كاهش يافته و باعث كاهش وزن و اندازه تخم مرغ گرديده و كاني باليسم ايجاد مي شود .تغذيه جوجه با 24/0 درصد سديم و 4/0 درصدپتاسيم احتياج به12/0 درصد كلر دارد .تغذيه جوجه هاي جوان با جيره حاوي 190 ميليگرم كلردر هركيلو باعث ظهور علائم كمبود شده است .اين علائم عبارت از رشد ضعيف و تلفات زياد و تغليظ خون و خشكي لاشه و كاهش كلر خون بوده است . ضمناً جوجه ها علائم عصبي مشخص مثل لرزش شديد داشته اند .در موقع ترساندن اين گونه جوجه ها بطرف جلو افتاده و يا بطرف عقب بدن كشيده شده و بحالت فلج چند دقيقه باقي مي مانند و سپس بحالت طبيعي برگشته تا دوباره ترسانده شوند .افزودن سديم و پتاسيم باعث رفع علائم كمبود كلر نمي شود ولي افزايش 1352-676 ميلي گرم بروميد (Bromide) در هر كيلو غذا باعث رفع علائم بجز علامت عصبي مي گردد .اضافه كردن 1074-537 ميلي گرم يد در هر كيلو غذا ميزان رشد را كم كرده و تلفات و علائم عصبي را زياد كرده كه نشان دهنده خاصيت آنتاگونيستي بين يد و كلر است .

افزودن 1200 ميليگرم كلر در هر كيلو غذا باعث رشد مناسب مي گردد .زيادي نمك در جيره غذايي سمي است .ميزان كشنده 4 گرم در هر كيلو وزن بدن است .در جيره غذايي جوجه ها علائم سميت از 4-3 درصد نمك شروع مي شود و با افزايش سن مقاومت بيشتر شده و اين ميزان به 8 درصد مي رسد .علائم مسموميت نمك در جوجه ها عبارت است از افزايش مصرف آب، احساس تشنگي فراوان، ضعف عضلاني مشخص، عدم قدرت در ايستادن، حركات نامتعادل و تشنج و بالاخره مرگ است .در روي لاشه تيرگي آن و خونريزي و پرخوني در دستگاه گوارش، عضلات، كبد و ريه ها و جمع شدن آب در زير جلد، پرده قلب و داخل محوطه شكمي ديده مي شود .جوجه اردك نسبت به مسموميت نمك حساستر است .
 
منبع مورد استفاده :
دكتر محمد حسن بزرگمهري- بيماري هاي طيور ، انتشارات واحد فوق برنامه دفتر مركزي جهاد دانشگاهي ، چاپ اول ، تهران، فروردين 1364.
(استفاده از مطالب فوق با ذكر منبع بلامانع است)
دانلود فایل
لینک کوتاه